Jak być pewnym siebie? Zobacz sprawdzone sposoby
Pewność siebie to hasło, którym chętnie posługują się zarówno rozmaici mówcy motywacyjni, jak i zawodowi psychologowie. O pewności siebie często mówimy też w codziennych rozmowach. W potocznym rozumieniu jest to jak najbardziej pożądana cecha, kojarzona z otwartością, ekstrawersją i bezpośredniością w wyrażaniu swoich opinii. Często jednak zapominamy, że te same zachowania mogą świadczyć o różnych rzeczach. Tak więc, jeśli mamy do czynienia z kimś rozgadanym i swobodnie prezentującym swoje racje, nie możemy mieć stuprocentowej pewności, że jest to osoba pewna siebie. Pewność siebie można bowiem rozpatrywać w wielu różnych aspektach. Człowiek może być pewny swojej wartości tylko w niektórych sferach życia. Może też po prostu bardzo dobrze kamuflować brak tej pewności, a jego perfekcja w jakiejś dziedzinie może wynikać wprost z lęku przed kompromitacją.
Uniwersalne rady o tym, jak być pewnym siebie, często dotyczą tak naprawdę tego, jak sprawiać wrażenie pewnego siebie. W niektórych sytuacjach opanowanie zestawu odpowiednich gestów rzeczywiście pomaga. Kiedy siedzimy w postawie wyprostowanej i otwartej, odważnie patrząc w oczy rozmówcy, robimy wrażenie pewnych. Taka nauka to jednak za mało, by naprawdę dobrze czuć się w swojej skórze. Warto jest więc mówić raczej o samoocenie czy poczuciu własnej wartości, które to określenia sugerują, że mowa o czymś, co dzieje się w środku naszej głowy. Kiedy mamy wewnętrzne przekonanie, że jesteśmy wartościowymi osobami i nie mamy się czego wstydzić, inni ludzie to widzą. Wówczas nie są potrzebne żadne triki.
Poczucie własnej wartości kształtuje się już w dzieciństwie. Jeśli rodzice są empatyczni i akceptujący, prawdopodobnie wychowają pewne siebie dziecko. Niestety mało kto może się pochwalić idealnymi rodzicami, którym nie ma nic do zarzucenia. Cały tradycyjny model wychowania oparty na karach i nagrodach podkopuje dziecięce poczucie własnej wartości. Zarówno rodzina, jak i szkoła, uczą nas, że nasza wartość zależna jest od tego, jak dobrze spełniamy cudze oczekiwania wobec nas. Stale jesteśmy oceniani przez innych, przez co często tracimy poczucie tego, co jest dla nas dobre i z czego czerpiemy radość. Nasze myśli zaczynają za to krążyć wokół oczekiwań, przychodzących z zewnątrz.
Aby odzyskać utraconą pewność siebie, niekiedy musimy wykonać ciężką emocjonalną pracę. Musimy nauczyć się odróżniać nasze potrzeby od wymagań innych wobec nas. Ci „inni” to zarówno społeczeństwo z jego normami, jak i konkretne osoby – rodzina, partner bądź partnerka, znajomi. Aby zwiększyć poczucie własnej wartości, trzeba do pewnego stopnia być egoistą. W wielu sytuacjach trudno przeciwstawić się cudzym oczekiwaniom, ale warto spróbować. Warto powiedzieć „nie” choćby na próbę, żeby zobaczyć, co się stanie. Otóż przeważnie nie dzieje się nic poważnego, ludzie prędzej czy później godzą się z odmową. Zyskujemy wówczas poczucie sprawstwa i tego, że kształt naszego życia i relacji z innymi zależy przede wszystkim od nas. Refleksja nad własnymi potrzebami i ćwiczenia w odmawianiu to pierwszy krok do zyskania prawdziwej, głębokiej pewności siebie.